Gisteren heeft de Haagse gemeenteraad gesproken over de aanpak van de gevolgen van de economische recessie. GroenLinks-woordvoerder Financien David Rietveld wist de steun van de hele raad te krijgen voor zijn motie.



De motie had betrekking op het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing. Een gedeelte van dit budget is nu geherprogrammeerd. Op dit moment is het zo dat dit geld nog dit jaar moet worden uitgegeven, omdat anders het risico bestaat dat het door het Rijk wordt teruggevorderd. Als lopende dit jaar blijkt dat er opnieuw geld moet worden geherprogrammeerd, wil GroenLinks dat het College daarbij voorrang geeft aan het stimuleren van verduurzaming van de bestaande woningvoorraad door energiebesparende maatregelen. De hele gemeenteraad heeft zich achter dit voorstel geschaard.

Ook heeft GroenLinks het College gevraagd om te kijken naar de mogelijkheden om als gemeente duurzaamheidsleningen te verstrekken aan huiseigenaren. Zo'n duurzaamheidslening moet een vaste looptijd krijgen en met een dusdanig aantrekkelijk laag rentetarief dat huiseigenaren worden gestimuleerd om energiebesparende maatregelen te nemen in hun woning. Energiebesparende ingrepen zijn gunstig voor de portemonnee van de huiseigenaar, er wordt bijgedragen aan een beter milieu en bovendien krijgen bouw- en installatiebedrijven extra opdrachten  voor het uitvoeren van de energiebesparende maatregelen. GroenLinks komt bij de behandeling van de Voorjaarsnota terug op de duurzaamheidsleningen.

De door het College voorgestelde aanpak, zie http://www.denhaag.nl/smartsite.html?id=68618, kreeg de steun van de hele gemeenteraad.

 

De volledige bijdrage van David Rietveld tijdens het debat:

Voorzitter,

De kredietcrisis. Ontstaan omdat banken en beleggers elkaar te veel vertrouwden, en verdiept omdat toen bleek dat het mis ging diezelfde banken helemaal niemand meer vertrouwden en de kredietverlening stokte. Een crisis waar we als gemeente vrijwel geen invloed op hebben. Niet in het ontstaan ervan, en ook maar zeer beperkt op het oplossen ervan. Wat de gemeente als eerste overheid in zo’n geval moet en kan doen, is actie ondernemen waarmee de negatieve effecten van zo’n crisis worden afgezwakt.

Voor ons ligt een omvangrijk pakket aan maatregelen dat tezamen een Haags antwoord vormt op de gevolgen van de kredietcrisis. Ik wil maar eens beginnen met het uitdelen van drie complimenten.

Het eerste compliment is voor de voortvarendheid waarmee het College dit antwoord heeft geformuleerd. Als eerste gemeente in Nederland presenteerden we een samenhangend antwoord op de gevolgen van de kredietcrisis.

Het tweede compliment is voor de wijze waarop dit pakket tot stand is gekomen. Integraal en ontkokerd, of om het wat huiselijker te zeggen: iedereen deed mee en alles werd er bij betrokken.

Derde compliment is voor de inhoud. De rode draad is duurzaamheid. Dat kwam bij de behandeling in de commissie ook duidelijk naar voren. Niet gek, want duurzame maatregelen bieden niet alleen op dit moment soelaas, maar hebben ook effect op de langere termijn.

Ik wil daarnaast graag opmerken dat er naast de kredietcrisis nog een andere crisis speelt: de klimaatcrisis. Enkele weken terug presenteerden klimaatwetenschappers wederom onheilspellende berichten. Ook die crisis vraagt om een antwoord, en dat is dan ook een van de belangrijkste toetsstenen voor ons geweest bij de beoordeling van het voorstel dat nu voorligt.

De kredietcrisis vraagt om solidariteit. De meest kwetsbaren moeten het meest beschermd worden. De crisis biedt voor deze mensen immers bitter weinig kansen, maar vooral bedreigingen. We moeten zoveel mogelijk voorkomen dat deze bedreigingen bewaarheid worden. De suggestie van de VVD in de commissie om te gaan morrelen aan het budget voor armoedebestrijding kan wat dat betreft dus op geen enkele vorm van steun rekenen van de kant van GroenLinks.

Een ander punt waar GroenLinks aandacht heeft gevraagd is de positie van de culturele sector. Enkele maanden terug viel te lezen dat veel belangrijke fondsen hun bijdragen gingen beperken. Nu moet de gemeente natuurlijk niet meteen in dat gat springen, maar een stad die als ambitie heeft Culturele Hoofdstad van Europa te worden kan het zich niet veroorloven dat waardevolle initiatieven nu op achterstand komen, of dat belangrijke en toonaangevende festivals een jaartje over moeten slaan. De wethouder was hierover trouwens heel duidelijk, en GroenLinks heeft er alle vertrouwen in dat dit de volle aandacht van het College heeft.

Tijdens de behandeling in de commissie hebben we uitgebreid stilgestaan bij de lokale lasten. Een relevant thema, ook al omdat we hier als gemeente natuurlijk wel invloed op hebben. GroenLinks stelt zich op het standpunt dat de lokale lasten in Den Haag geen aanpassing behoeven. De OZB is op een aanvaardbaar niveau, en voor de afvalstoffen en rioolheffing geldt het principe van kostendekkendheid.

Hoewel het niet direct verband houdt met het voorstel wat nu op tafel ligt, wil ik in dit verband toch opmerken dat de grondslag voor bijvoorbeeld de rioolheffing ook anders gekozen kan worden dan nu. Er kan bijvoorbeeld gekozen worden voor de WOZ-waarde als grondslag, of het waterverbruik. Er zijn nog meer mogelijkheden. Al die varianten zorgen natuurlijk voor een andere verdeling van de lasten. Heeft het college die mogelijkheden wel eens onderzocht? Zoals ik al heb gezegd, in het kader van de maatregelen die nu worden voorgesteld voert deze discussie wellicht te ver, maar het is beslist aardig om daar in de toekomst eens over door te discussiëren.

Alle pleidooien voor efficiënter werken door de gemeente ondersteunt GroenLinks natuurlijk van harte. Ook hier gaat GroenLinks er van uit dat het college altijd streeft naar zo efficiënt mogelijk werken. In dit verband heb ik wel een vraag aan het College. Kijkt het college naar efficiënter werken louter binnen de bestaande structuur van de gemeentelijke organisatie, of wordt er ook fundamenteler gekeken? Als dat laatste het geval is, wil ik daar de volgende vraag aan koppelen. Zou het college de gedachten daarover te zijner tijd eens met de raad willen delen.

Voorzitter, GroenLinks kan zich vinden in het voorstel. Er is heel goed gekeken naar welke middelen naar voren gehaald kunnen worden, en welke middelen een andere bestemming kunnen krijgen. In dat verband wil GroenLinks het college wel een opdracht meegeven. Een deel van het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing is nu geherprogrammeerd. Op dit moment is het zo dat dit geld nog dit jaar moet worden uitgegeven, omdat anders het risico bestaat dat het door het Rijk wordt teruggevorderd. Als lopende dit jaar blijkt dat er opnieuw geld moet worden geherprogrammeerd, wil GroenLinks dat het College daarbij voorrang geeft aan het stimuleren van verduurzaming van de bestaande woningvoorraad door energiebesparende maatregelen. Ik dien daartoe een motie in, mede ondertekend door CDA, PvdA en VVD.

Ik hoor natuurlijk graag de reactie van het college. Ik wil daar nog een vraag aan koppelen. In andere gemeenten wordt overgegaan tot het verstrekken van duurzaamheidsleningen. Daar kan het geld uit het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing niet voor worden ingezet, maar het lijkt ons een waardevol instrument. Is het college bekend met deze duurzaamheidsleningen? Het lijkt ons de moeite van het onderzoeken waard, en een goed idee om daar bij de behandeling van de Voorjaarsnota op terug te komen.

Voorzitter, afsluitend. Het belangrijkste tegengif voor een crisis is optimisme en vertrouwen. Dat moet niet onberedeneerd en naïef zijn, want dat leidt tot roekeloosheid. Gezond optimisme is wel nodig, wat GroenLinks betreft zeker voor politici en bestuurders. Zij hebben misschien wel als eerste de taak om elkaar niet de put in te praten en vertrouwen te geven. Wat GroenLinks betreft is het voorstel van het college een goed antwoord op de gevolgen van de kredietcrisis voor Den Haag. Het getuigt van gezond optimisme en geeft wat GroenLinks betreft vertrouwen in de toekomst.