Op de Dag van de Stadslandbouw, die 27 april plaatsvond, presenteerde GroenLinks het Manifest Stimuleer Stadslandbouw. Haags raadslid Arjen Kapteijns overhandigde het manifest aan partijvoorzitter Rik Grashoff, aan het slot van een fietstocht langs drie Haagse stadslandbouw initiatieven, waaraan zo'n dertig GroenLinksers en geïnteresseerden meededen. Arjen heeft het manifest samen met de landelijke Werkgroep Natuur van GroenLinks opgesteld.
De eerste stop van de, met zon gezegende, fietstocht is De Bakkerswinkel in de Torenstraat. Op het terras achter de winkel en het restaurant, bevindt zich de PlukOase, met allerlei soorten kruiden en plantjes. Wessel van der Donk, bedrijfsleider van De Bakkerswinkel, legt uit dat de PlukOase vooral bedoeld is om gasten opnieuw kennis te laten maken met het groen dat ze eten en ze daar enthousiast over te maken.
Als je bij De Bakkerswinkel luncht of ontbijt, dan kun je bijvoorbeeld basilicum uit de Oase plukken en op je boterham leggen, maar De Bakkerswinkel gebruikt de PlukOase niet voor hun producten. Daarvoor maken ze gebruik van hoogwaardigere biologische ingrediënten van tuinders. Ook kopen ze die ingrediënten niet in bij lokale tuinders: zij zijn te duur, helaas.
Nadat we hebben gesmuld van de appeltaart van De Bakkerswinkel, fietsen we door naar Pander, gelegen achter de Prinsegracht. Pander was ooit een meubel- en vliegtuigfabriek, maar is sinds de jaren '80 een redelijk unieke woongemeenschap. Er wonen ruim 150 mensen, die gezamenlijk het pand huren van Vestia. De bewoners doen veel van het onderhoud aan het pand zelf, en iedereen heeft er met zijn huurcontract voor getekend íets voor de gemeenschap te doen.
Tuintje vlak bij huis
Bewoonster Annechien Meier geeft ons uitleg over het plein dat voor Pander ligt en dat de bewoners in 2010 opnieuw hebben ingericht. Annechien is kunstenares en haar werk bestaat uit groene en sociale projecten zoals dit plein. Zo heeft ze bijvoorbeeld de 'mobiele volkstuin' bedacht. Het Panderplein project heeft echter een blijvender, en dus duurzamer, karakter. Het is in vakken van 0,7, 1,5 en 3 vierkante meter opgedeeld die de bewoners naar eigen inzicht kunnen inrichten. Of kunnen verbouwen, want 350 van de in totaal 1250 vierkante meter, wordt gebruikt voor wat eigenlijk volkstuintjes zijn.
Na Annechiens praatje vraagt Arjen Kapteijns of ze nog praktische tips heeft. Annechien antwoordt dat het gewoon erg fijn is om zo'n tuintje vlak bij huis te hebben. Dat stelt je in de gelegenheid om ook na bijvoorbeeld een dag hard werken er nog eventjes in te schoffelen. Verder legt ze uit dat je op een kleine oppervlakte veel kunt verbouwen: heel Pander eet van deze tuin.
Een andere deelnemer vraagt of de gemeente moeilijk deed over deze inrichting van het plein. Annechien zegt dat dit niet het geval was. De gemeente zag dit openbare plein, waar vooral auto's op stonden, ook liever nuttig gebruikt. Pander heeft met Vestia en de gemeente om de tafel gezeten en werd uiteindelijk vrijgelaten in het uitvoeren van de plannen.
Het eindpunt van de fietstocht is Eetbaar Park, gelegen in het Zuiderpark. De voorzitster van Eetbaar Park, Rachelle Eerhart, legt ons uit wat voor project dit is. Rachels voorzittersfunctie is vrijwillig, in het dagelijks leven is Rachelle echter ook met natuur bezig, bij het IVN Instituut voor Natuureducatie en Duurzaamheid.
Utopieën
Net als het Panderplein, is Eetbaar Park een kunstproject, van Nils Norman. Nils Norman houdt zich bezig met utopieën maar, zegt Rachelle, in de praktijk is deze gemeenschappelijke volkstuin gewoon hard werken, met je voeten in de modder. Maar dat is ook een vorm van genieten, die dan ook nog eens lekker voedsel oplevert. Het park is ook educatief: het laat vaste en eenmalige bezoekers zien hoe stadslandbouw mogelijk is en het schept respect voor de natuur en de professionele landbouw.
Na Rachelles uitleg gaat Arjen over tot het overhandigen van het Manifest Stimuleer Stadslandbouw aan GroenLinks partijvoorzitter Rik Grashoff, die zich bij de groep heeft gevoegd toen die in het Zuiderpark aankwam. Arjen legt uit dat hij hoopt dat het manifest interessant zal zijn voor meer GroenLinks afdelingen dan Den Haag. Hij wil het manifest voor zich laten spreken, maar licht toch toe hoe de opstellers vinden dat de gemeente moet omgaan met stadslandbouw en groene buurtinitiatieven.
Het is belangrijk, zegt Arjen, dat de gemeente projecten niet van burgers overneemt, maar slechts ondersteunt en faciliteert. Zo kan de gemeente een overzicht bijhouden van grond die geschikt is voor stadslandbouw en particuliere groene initiatieven, ze zou een bemiddelende rol kunnen spelen in financieringsconstructies en ervoor kunnen zorgen dat burgers en instellingen, die met groene plannen rondlopen, elkaar kunnen vinden.
Als Arjen uitgesproken is, bedankt Rik hem voor het manifest. Hij zegt dat hij denkt dat andere afdelingen van GroenLinks in verstedelijkte gebieden zeker interesse zullen hebben. De tegenstelling tussen stad en natuur is namelijk niet meer helemaal van deze tijd. GroenLinks is een partij die het vaak heeft over grote zaken, zoals openbaar vervoer en megastallen, maar kleine initiatieven, zoals stadslandbouw en groene buurtinitiatieven, raken mensen direct.
En klein is hier een deel van groot. Want uiteindelijk maakt wat jij verbouwt deel uit van al het groen in Nederland.
Download het Manifest Stimuleer Stadslandbouw hieronder!
Door Martijn Schackmann voor GroenLicht.
Downloads