OPINIE Wonen in de steden is steeds meer een privilege dan een recht, zo stellen de fracties van PvdA, GroenLinks en SP in de vier grote steden. Wonen mag niet bepaald worden door een dikke portemonnee.

Woon je op je 30ste nog thuis, is de leraar van je kind gedwongen uit de stad verhuisd of ben je starter en is jouw bod op je droomhuis weer overboden? Dan ben je niet de enige.

Een fijne, betaalbare woning in onze steden wordt van een recht steeds meer een privilege. In de steden heerst een wooncrisis. Een van de belangrijkste oorzaken is de vrije markt die de laatste decennia te veel vrij spel heeft gekregen op een speelveld dat er niet geschikt voor is. De volkshuisvesting - zoals wij het liever noemen - bepaalt hoe wij in onze steden samen wonen, werken en dus leven. Het algemeen belang dat we daarin hebben, loopt niet parallel met de belangen van de vrije markt.

Wooncrisis

Door volkshuisvesting als een vrije markt te benaderen, wordt er in tijden van economische tegenspoed te weinig gebouwd, worden woningcorporaties uitgeknepen met hoge belastingen en hebben lokale overheden te weinig instrumenten om prijzen te reguleren. Hierdoor is het tekort aan betaalbare woningen immens geworden. De sociale voorraad is te klein en in de vrije sector zijn woningen door de grote vraag onbetaalbaar. De wooncrisis raakt aan bestaanszekerheid, aan kansengelijkheid voor inwoners en aan de samenstelling van onze steden.

Dat er bewuste politieke keuzes aan de wooncrisis ten grondslag liggen, stemt ons droevig maar tegelijk hoopvol. Het betekent namelijk dat het tij gekeerd kan worden. Dat kunnen we niet alleen. We hebben het kabinet nodig. Binnenkort bespreekt de Tweede Kamer de situatie op de woningmarkt. Daarom willen de fracties van de PvdA, Groenlinks en de SP in de vier grote steden dat het kabinet een aantal maatregelen neemt om de wooncrisis op te lossen, met in elk geval twee uitgangspunten: meer volkshuisvesting en minder markt. De sociale voorraad moet groter worden door woningcorporaties meer financiële ruimte te geven. Schaf daarom de verhuurdersheffing af. De extra woningen die dan gebouwd worden, moeten toekomen aan zowel lage- als middeninkomens. Zo kunnen we onze jongeren voor de stad behouden en onze leraren, verpleegkundigen en politieagenten een plek geven.

Portemonnee

Tegelijkertijd moet de vrije markt minder vrij worden. De mate waarin woningbezit lucratief is, strookt niet met het algemeen belang en vergroot ongelijkheid. Het kabinet moet daarom een woonplicht introduceren, met wetgeving komen om snelle winsten af te romen en de positie van starters versterken ten opzichte van beleggers. Wij willen steden die divers zijn en waar de dikte van je portemonnee niet je kans op een woning bepaalt.

De te vrije woningmarkt heeft afgelopen jaren het tegenovergestelde veroorzaakt. Het is tijd om al onze inwoners het recht op de stad terug te geven. Kabinet, kies daarom voor meer volkshuisvesting en minder markt. Gemeenteraadsfracties van PvdA, GroenLinks en SP in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht.