Er zijn in de geschiedenis van GroenLinks weinig congressen geweest, die zowel binnen onze partij als daarbuiten voor zoveel commotie gezorgd hebben als dit congres. Tatjana Wijtsma doet verslag van het partijcongres in Utrecht.
Er zijn in de geschiedenis van GroenLinks weinig congressen geweest, die zowel binnen onze partij als daarbuiten voor zoveel commotie gezorgd hebben als dit congres. In de media werd er bijna van een revolutie binnen de partij gesproken. Dit omdat er een 'motie evaluatie verkiezingen' werd ingediend, waarin voor een brede discussie over de koers en het imago van GroenLinks wordt gepleit.
Door alle berichtgeving over deze motie zou men bijna vergeten dat er op dit congres ook een nieuw partijbestuur en de delegatie Europese Groenen Partij gekozen moesten worden, om over de vaststelling van de kandidatenlijst voor de Eerste Kamer maar te zwijgen. Ook voor de lokale afdelingen was het spannend. Het Partijbestuur diende een voorstel in om de bijdrage aan de afdelingen van 27,5% naar 25% te verlagen.
Gelukkig lieten we ons niet gek maken door alle media-aandacht en werden ook deze agendapunten met de nodige zorgvuldigheid en in goede sfeer afgewerkt. Er werd veel gestemd en vaak moest er herstemd worden, omdat twee kandidaten dezelfde aantal stemmen haalden. Zonder te veel op de uitslagen in te gaan, wil ik er twee noemen. Tof Thissen is door het congres tot lijsttrekker Eerste Kamer gekozen en Henk Nijhof is de nieuwe voorzitter van het Partijbestuur.
Na het vastleggen van de kandidatenlijst voor de Eerste Kamer, kwam de verantwoording van de fractie van het Europese Parlement. Er werden diverse thema's behandelt, te beginnen met de uitbreiding en eindigend met de Europese dienstenrichtlijn.
Toen werd de pers wakker. Het was tijd voor de toespraak van Femke Halsema. Ze stelde dat het "logisch is dat we nu kritisch naar onszelf kijken". Ook elkaar ter discussie stellen hoort er volgens haar bij, ook al is het soms minder leuk. "Ik bedoel, we zijn de SP niet, maar een open debatpartij," aldus Halsema.
Ze gaf aan dat ze trots was om GroenLinkser te zijn, maar niet tevreden met de laatste verkiezingsuitslagen. Ook legde zij uit waarom er besloten is niet aan de Kabinetsformatie mee te doen. Meeregeren zou alleen maar zin hebben als GroenLinks ook "echt iets klaar kon spelen". Dat was volgens Femke onmogelijk. Als er niet naar de SP met haar 25 zetels werd geluisterd, zou GroenLinks met haar 7 zetels ook niks voor elkaar krijgen: "Wij hadden wel een paar symbolische gesprekjes kunnen voeren met het CDA. Maar als je regeren serieus neemt, doe je niet mee aan symboolpolitiek.".
Meer dan eens moest Halsema haar toesprak onderbreken wegens een luid applaus van het congres.
Na haar toespraak was het de tijd voor de moties. DWARS diende motie scouting en opleiding in. Volgens DWARS moet het partijbestuur actief beleid gaan voeren op het scouten en opleiden van de potentiële GroenLinks bestuurders. Deze motie werd vrijwel unaniem aanvaard.
De tweede motie toonde aan dat Femke ons niet voor niets een debatpartij heeft genoemd. De Motie Evaluatie Verkiezingen liet zoals verwacht een hoop stof opwaaien. De vele sprekers, voor- en tegenstanders van de motie maakten in ieder geval duidelijk dat er binnen de partij grote meningsverschillen bestaan zowel over de inhoud als over de uitwerking van de motie. Volgens de indieners werd er vaak te veel achter de motie gezocht. Sommige leden vonden dat het zo vlak voor de verkiezingen een slechte timing is om een dergelijke motie in te dienen. Anderen vonden juist dat er een stevig debat gevoerd moest worden, in het openbaar en met respect voor elkaar. Dus niet op de man spelen, maar ingaan op de inhoud. Sommigen vonden dat de gang van zaken rond de formatie bij de motie hoorde, anderen dachten dat het verstandiger is om een aparte discussie met Femke te voeren. Vooral Joost Lagendijk bekritiseerde het besluit van het Partijbestuur om niet te gaan onderhandelen.
"Toen de macht langs kwam, dook GroenLinks onder de tafel, in plaats van achter de tafel", stelde hij. Vervolgens haalde Femke ook scherp uit naar Lagendijk. Er ontstond veel discussie, de toespraken werden onderbroken door applaus, maar er was ook boegeroep te horen. Uiteindelijk is de motie door een ruime meerderheid aangenomen. Het congres werd gesloten en 10 minuten later zaten alle 'tegenstanders' van zojuist gezellig samen te lunchen, in het kader van het 'agreement to disagree'. Later op de middag werden er ook verschillende workshops gegeven. De dag werd afgesloten met een gezamenlijk diner.
GroenLinks heeft weer getoond een stevige discussie met elkaar te kunnen voeren, zonder uit het oog te verliezen dat wij met al onze verschillen toch allemaal GroenLinkser zijn. En dat is iets om trots op te zijn.
Tatjana Wijtsma
Tatjana is lid van de
redactie van GroenLinks Den Haag.