Uit het verkiezingsprogramma 2010-2014
van GroenLinks Den Haag:
'dromen, denken, durven, doen'
Wat vindt GroenLinks?
Verhouding burger-bestuur. De relatie tussen het bestuur en de inwoners van Den Haag is de afgelopen jaren vaak onderwerp geweest van verhitte debatten. De teneur was vaak: het gaat niet goed. Tegelijk zijn grootscheepse- en omvangrijke in- en samenspraaktrajecten succesvol afgerond. De gemeente heeft met veel wijk-, buurt- en andere maatschappelijke organisaties goed contact. GroenLinks realiseert zich dat het moeilijk is iedereen tevreden te stellen: Vrijwel alle beslissingen kennen voor- en tegenstanders en als er belangrijke beslissingen genomen worden laten beide kanten meestal goed van zich horen.
Deconcentratie. GroenLinks ziet geen meerwaarde in stadsdeelraden, maar wel in het verder deconcentreren van gemeentelijke taken. Het kan daarbij uitsluitend om uitvoeringstaken gaan, omdat de politieke controle op stadsdeelniveau ontbreekt.
Gemeentelijke dienstverlening. De vele plannen op het gebied van gemeentelijke dienstverlening moeten in de komende periode worden uitgevoerd. GroenLinks ziet wel dat de inrichting van de gemeentelijke organisatie effect heeft op de kwaliteit van de dienstverlening. Als de organisatie het struikelblok is, moet dat worden aangepakt. De gemeentelijke organisatie moet worden ingericht op de wensen van de omgeving.
Internationale stad. De laatste jaren heeft Den Haag zich gepresenteerd als ‘internationale stad van recht en vrede’. GroenLinks onderschrijft dat dit een sterke kant is van Den Haag en ‘uitgebuit’ moet worden. Voor GroenLinks is ‘internationale solidariteit’ geen leeg begrip. Ook op lokaal niveau is daar invulling aan te geven, bijvoorbeeld via stedenbanden.
Openbare orde. De directe invloed van de gemeente(raad) op het veiligheidsbeleid is beperkt. De burgemeester heeft als korpsbeheerder een belangrijke rol in het handhaven van de openbare orde en kan in die hoedanigheid worden aangesproken. De raad stelt op hoofdlijnen het veiligheidsbeleid vast.
Veiligheid. Veiligheid betekent voor veel partijen vooral meer politie, meer repressie en meer camera’s. GroenLinks benadert dit thema realistischer. Veiligheid is een belangrijke voorwaarde om in vrijheid deel te kunnen nemen aan de samenleving. Daarbij spelen twee verschillende dingen: je veilig voelen en veilig zijn. GroenLinks stelt vast dat Den Haag de afgelopen jaren veiliger is geworden, maar dat het veiligheidsgevoel daarmee niet direct is toegenomen. Dat is voor een belangrijk deel te wijten aan de wil van sommige partijen om vooral in te spelen op gevoelens van onveiligheid. GroenLinks doet niet mee aan die onverantwoordelijke politiek.
Fouilleren. GroenLinks is tegenstander van preventief fouilleren. De privacy wordt ernstig aangetast en de resultaten tot nu toe zijn erg mager afgezet tegen de inzet die de politie hierop telkens moet plegen. We streven ernaar preventief fouilleren in de stad niet meer te laten plaatsvinden.
Meer middelen. GroenLinks vindt dat professionals de ruimte moeten krijgen om hun werk goed te doen. Het politiekorps Haaglanden is die ruimte meer dan toevertrouwd. Vanzelfsprekend bepaalt de politiek de kaders: onder welke omstandigheden is welk middel precies geoorloofd? GroenLinks vindt dat ordehandhavers in een grote stad als Den Haag een goed gevulde gereedschapskist tot zijn beschikking moet hebben. Dat betekent dat de burgemeester, na consultatie van de gemeenteraad en onder strikte voorwaarden, de mogelijkheid moet hebben om cameratoezicht in te stellen, om een samenscholingsverbod af te kondigen of om een tijdelijk huisverbod op te leggen.
Gemeentelijke aanbestedingen. Aanbestedingen waarbij het accent te zwaar ligt op de prijs, leiden vaak tot dienstverlening van een bedenkelijke kwaliteit. GroenLinks vindt dat kwaliteit voorop moet staan. Ook vindt GroenLinks dat de gemeente ruimte moet behouden om tijdens een contract bij te kunnen sturen. Dit is een publiek belang. Dit geldt zeker voor dienstverlening op sociaal terrein waar mensen die aangewezen zijn op deze diensten meestal geen andere keuze hebben. GroenLinks wil daarom een ‘aanbestedingstoets’ invoeren waarin vooraf wordt getoetst in hoeverre deze elementen (kwaliteit van de dienstverlening, duurzaamheid van het product en arbeidsvoorwaarden van het betrokken personeel) voldoende in de aanbestedingsdocumenten zijn meegenomen.
Wat heeft GroenLinks gedaan?
Deconcentratie. Met de start van het huidige college is een stevige start gemaakt met het ‘deconcentreren’ van de gemeente. Heel simpel betekent dat: de gemeente komt dichter bij de inwoners te staan. Voor steeds meer zaken kunnen mensen op hun stadsdeelkantoor terecht, en dat is nu ook de plek om aan te kloppen voor gemeentelijke ondersteuning van wijk- en buurtinitiatieven. Dat vraagt ook wat van de politiek. Niet vergaderen over iedere wissewasje. GroenLinks heeft zich de afgelopen periode sterk gemaakt voor minder vergaderen en meer direct contact tussen gemeente en inwoners.
Commissie voor de stadsdelen. Door een amendement van GroenLinks behoren de 8 (!) stadsdeelcommissies tot het verleden. Daarvoor in de plaats werd een nieuwe ‘Commissie voor de Stadsdelen’ ingesteld. Wat GroenLinks betreft, ontwikkelt deze commissie zich tot dé plek waar (stadsdeel)wethouders worden vergeleken op hun inspanningen om de dienstverlening te verbeteren en de burgerparticipatie in hun stadsdeel te bevorderen.
Openbare Orde. Op het gebied van veiligheid heeft GroenLinks zich bescheiden opgesteld. We zijn – en blijven – kritisch op de randvoorwaarden waaronder stevige middelen als cameratoezicht en samenscholingsverboden kunnen worden ingezet. Voor het overige zou GroenLinks graag zien dat de gemeenteraad zich minder op incidenten richt en ook op dit terrein meer de grote lijn bewaakt. We hebben daarom voorgesteld om het bespreken van het veiligheidsbeleid te beperken tot twee momenten per jaar, waar we samen met de betrokken professionals terug- en vooruitblikken op het gevoerde veiligheidsbeleid.
Wat gaat GroenLinks doen?
Taken naar de wijken. GroenLinks vindt het model van deconcentratie een succes, dat moet worden voortgezet. Dat betekent dat ook in de periode 2010-2014 meer (uitvoerende) taken naar de stadsdeelkantoren gaan met bijbehorende buurt-, wijk- en stadsdeelbudgetten.
Plannen uitvoeren. Op het gebied van gemeentelijke dienstverlening moet de enorme hoeveelheid plannen en voornemens die er zijn maar eens de tijd krijgen om hun beslag te krijgen. De inrichting van de gemeentelijke organisatie moet dan ook anders; minder verkokerd en meer flexibel. Plannen uitvoeren. Volgens GroenLinks kan door een andere manier van werken niet alleen geld worden bespaard, maar wordt de gemeente ook veel effectiever in haar contact met haar inwoners.
College van B. en W. De portefeuilleverdeling binnen het Haagse college van burgemeester en wethouders is op dit moment vooral historisch gegroeid. Wat GroenLinks betreft zou er naar vastgeroeste combinaties als ‘Bouwen en Wonen’ eens goed moeten worden gekeken. Waarom geen combinatie ‘Wonen en Welzijn’, of ‘Bouwen en Groen’? Ook de splitsing tussen ‘Cultuur’ en ‘Evenementen’ is wat GroenLinks betreft niet altijd gelukkig. Alle reden om bij de vorming van een nieuw college op dit punt eens met een schone lei te beginnen. Overigens is GroenLinks voorstander van het aanhouden van een wethouder die onderwijs en jeugdzaken in zijn pakket heeft.
Werkwijze Gemeenteraad. Aan het hoofd van het stadsbestuur staat de gemeenteraad. Die moet dan ook het goede voorbeeld geven. Jammer genoeg gebeurt dat niet altijd: lange vergaderingen, veel herhalingen en zelden een aantrekkelijk debat. De nieuwe gemeenteraad zou daarom volgens GroenLinks eens goed moeten nadenken over de manier waarop ze haar werk regelt.
Commissie voor de Stadsdelen. In plaats van de acht stadsdeelcommissies is er één nieuwe ‘Commissie voor de Stadsdelen’ ingesteld. GroenLinks wil dat deze commissie zich ontwikkelt tot dé plek waar (stadsdeel)wethouders worden vergeleken op hun inspanningen om de dienstverlening te verbeteren en de burgerparticipatie in hun stadsdeel te bevorderen.
Internationale stad. Den Haag gaat naast de gouvernementele kant van ‘Recht en Vrede’ zich de komende tijd sterker profileren op de niet-gouvernementele kant. Hierbij valt te denken aan mensenrechten en vredesactivisme. De gemeente gaat weer inhoud geven aan internationale solidariteit door waardevolle initiatieven van burgers te ondersteunen. Hiertoe wordt een fonds in het leven geroepen.
Voorbeeld: Den Haag Internationale Stad
Den Haag maakt zich sterk voor een groot internationaal klimaatcentrum in Scheveningen of in het centrum. In dit centrum kunnen zowel Nederlanders als buitenlandse bezoekers zich verdiepen in de oorzaken en gevolgen van klimaatverandering en in de rechtendimensie die dit vraagstuk heeft. Ook is er plek om internationale vergaderingen te houden tussen Den Haag en andere wereldsteden over bijvoorbeeld klimaattechnologie.
Preventie. GroenLinks blijft de prioriteit leggen bij preventie. Dat begint bij het voorkomen van uitsluiting, wordt gevolgd door goede begeleiding en vraagt ook om goed toegerust welzijnswerk. In de bestrijding van (zware) criminaliteit legt GroenLinks prioriteit bij mensenhandel, wapenbezit en huiselijk geweld.
Wietteelt. GroenLinks wil de enorme inzet die wordt gepleegd op illegale wietteelt drastisch verminderen. Natuurlijk moeten brandgevaarlijke situaties worden vermeden en bestreden. De huidige aanpak is echter – ook door het verbod op het telen van wiet – dweilen met de kraan open. Kostbare politie-inzet die wat GroenLinks betreft beter op andere terreinen kan worden ingezet. Een meer structurele oplossing is noodzakelijk. Om de wietteelt uit de kelderboxen te halen, moet het op andere plekken – gecontroleerd – worden toegestaan.
Roesmiddelen. GroenLinks wil een nuchtere benadering van roesmiddelen. Dat betekent dat het roesbeleid moet worden gecoördineerd door de portefeuillehouder Volksgezondheid. Paddoshops, smartshops en coffeeshops hebben in eerste instantie een functie in het volksgezondheidsbeleid. Een goed en vanzelfsprekende samenwerking tussen gemeente en deze ondernemers kan volgens GroenLinks bijdragen aan preventie en adequate voorlichting over het gebruik van deze middelen, waarmee het problematisch gebruik kan worden opgespoord en verminderd.
Instrumentarium burgemeester. GroenLinks is er voor dat de burgemeester een uitvoerig instrumentarium aan handhavingsmiddelen tot zijn beschikking heeft. Of dat nu gaat om het opsporen en aanpakken van huiselijk geweld of om het prettig houden van de openbare ruimte. Voor GroenLinks zijn aan dat instrumentarium wel voorwaarden verbonden: het moet proportioneel zijn, de privacy moet zijn gewaarborgd en alle maatregelen moeten van tijdelijke aard zijn en worden ingebed en opgevolgd door ‘flankerende’ maatregelen. Bij dat laatste punt is een stevige rol van welzijnswerk natuurlijk onontbeerlijk.
9. Financiële paragraaf bij verkiezingsprogramma 2010-2014 GroenLinks Den Haag
Incidentele inkomsten en uitgaven
Incidentele inkomsten kunnen één keer worden uitgegeven. De dekking wordt gevonden in het clusteren en opschonen van zogenaamde bestemmingsreserves. In totaal heeft de gemeente Den Haag rond de 1 miljard in dit soort reserves zitten. De bedoeling ten tijde van het instellen van deze reserves was dat het geld binnen afzienbare tijd uitgegeven zou worden. In de praktijk blijkt dat er gemiddeld genomen meer geld in reserves wordt gestopt dan er uit wordt gehaald. Alle reden om geld dat niet wordt gebruikt in te zetten voor doelen die we als GroenLinks in de periode 2010-2014 willen verwezenlijken.
De bedragen hebben betrekking op de gehele periode 2010-2014.
Incidentele inkomsten
Herziening bestemmingsreserves
(clusteren en opschonen; geschatte opbrengst 15% totaal beleidsmatige bestemmingsreserves per 31/12/09)
145,5
Totaal
145,5
Incidentele uitgaven
Groen en duurzaam
Klimaatcentrum
5,00
Versnelling duurzaam inkopen
4,00
Proef Diftar
10,00
Stimuleren elektrische oplaadpunten
1,50
Zon- en windenergie gemeentelijke panden
20,00
Impuls fietspaden
20,00
Sociaal
Impuls werk en inkomen (waaronder dienstencheque’s en servicebanen)
30,00
Impuls onderwijsachterstandsbeleid
10,00
Verbeteren onderwijsinfrastructuur
6,00
Bestrijding schooluitval
4,00
Logeervoorzieningen mantelzorgers
5,00
Open en tolerant
Topsporthal
10,00
Extra bijdrage Cultuurforum Spuiplein
20,00
Totaal
145,5
Structurele inkomsten en uitgaven
Structurele inkomsten en uitgaven gelden in principe tot in de eeuwigheid. Dat betekent dat de bedragen die hieronder worden genoemd jaarlijks worden opgebracht of uitgegeven.
GroenLinks kiest voor ‘vergroening’ van de OZB en de parkeerbelasting om verbetering van het groen en de kwaliteit van de leefomgeving te financieren. Daarnaast worden andere wensen gefinancierd uit diverse efficiencymaatregelen.
Structurele inkomsten
Vergroening OZB
5,82
Vergroening parkeerbelasting (betaald parkeren in de hele stad minus kosten handhaving)
8,00
Ombuiging Citymarketing
0,86
Efficiencykorting gemeentelijk personeel (1% personeelslasten)
4,37
Efficiencykorting Facilitaire producten (5%)
1,85
Efficiencykorting Haagnet (1%)
0,32
Totaal
21,22
Structurele uitgaven
Groen en duurzaam
Den Haag Klimaatneutraal 2035
2,00
Milieuprojectenpot
0,70
Groenfonds/‘Groen in de buurt’
4,00
Haagse Bomen
1,00
Autovrije dag
0,40
Ecologisch groenonderhoud
1,00
Stimuleren OV- en fietsgebruik
3,00
Haags Milieuloket
0,60
Sociaal
‘Kinderen doen mee’ (bestrijding gevolgen armoede voor kinderen)
2,00
Schuldhulpverlening jongeren
0,80
Open en tolerant
Intensivering cultuur
2,00
Jeugdcultuurfonds
0,50
Structureel atelierbeleid
1,00
Fonds Internationale Solidariteit
0,22
Extra wijk- en buurtbudgetten
2,00
Totaal
21,22