Na de zomervakantie kwamen veel kinderen plots zonder leerlingenvervoer te zitten, waar ze daar eerst nog wel gebruik van konden maken. Leerlingenvervoer is vervoer dat geregeld wordt door de gemeente, voor kinderen met een verstandelijke of lichamelijke beperking. De ouders van deze kinderen werden pas tijdens de vakantie van de verandering op de hoogte gesteld.

Tekst: Martijn Schackmann

GroenLinks was het niet eens met deze beperking van het leerlingenvervoer en de manier waarop deze maatregel genomen werd. Fractievoorzitter Heleen Weening heeft daarom op 29 september een debat met de verantwoordelijke wethouder Ingrid van Engelshoven geïnitieerd in de Commissie Samenleving. Bij dat debat spraken ook veel van de betrokkenen ouders en medewerkers van scholen. "Gemeenteambtenaren zijn opeens strenger gaan beoordelen welke kinderen voor leerlingenvervoer in aanmerking komen," legt Heleen Weening uit. "Ik weet niet waarom ze dat zijn gaan doen. De wethouder is ook verantwoordelijk voor die beslissing. En die kon de maatregel niet uitleggen in het debat. Ze ontkende in ieder geval dat het een bezuinigingsmaatregel betrof."  Het leerlingenvervoer is geregeld in een verordening die een meer of minder strenge interpretatie toelaat. "De gemeente is de strenge interpretatie gaan gebruiken zonder dat eerst openbaar te communiceren," aldus Heleen Weening.

Leerlingenvervoer
Van de Cor Emousschool waren er na de vakantie nog maar zeventien leerlingen die gebruik konden maken van het leerlingenvervoer, terwijl dat er voor de vakantie nog zo'n zestig waren. Dat vertelt Jan Driessen, onderwijsadviseur en maatschappelijk werker op de Cor Emousschool, een school voor slechthorende kinderen en kinderen met taal- en of spraakmoeilijkheden. "Alleen ernstig autistische kinderen konden nog gebruik maken van het leerlingenvervoer," vertelt Driessen. Het zelf regelen van het vervoer is zwaar voor ouders, vooral als ze meerdere kinderen hebben of als ze het niet zo breed hebben: dan moeten beide ouders, of de alleenstaande ouder, werken en kunnen ze zich meestal niet veroorloven later op hun werk te komen. "De eerste weken na de vakantie kwam het daarom vaak voor dat kinderen te laat kwamen en lessen misten, zeker voor kinderen met communicatieproblemen is dat slecht voor hun leerprogramma."

Rust
Jolande van twaalf maakt sinds dit jaar gebruik van het leerlingenvervoer. Haar vader Jean en haar moeder Louise leggen uit dat men niet precies heeft kunnen vaststellen wat Jolande heeft, alleen dat ze een laag IQ heeft en een lichte vorm van autisme. De afgelopen vier jaar heeft Louise Jolande gebracht naar haar school een paar kilometer van hun huis en haar er weer van opgehaald, ondanks dat Jolande in aanmerking kwam voor leerlingenvervoer. Louise vond namelijk dat die verantwoordelijkheid erbij hoort, bij het hebben van een kind. Haar man Jean is het daar echter niet mee eens: "Na het tiende jaar kan een kind zich, normaal gesproken, zelf vervoeren, je kunt als ouder een kind niet tot het volwassen is blijven brengen en ophalen".
En uiteindelijk werd het Louise dan ook teveel en kreeg ze zelfs een burn-out. Behalve het brengen en ophalen van Jolande, van en naar school, had ze namelijk ook nog andere verantwoordelijkheden: haar werk als communicatieadviseur, het zorgen voor haar andere kind én de verdere zorg voor Jolande, inclusief het vervoer van en naar paardrijles en judo, en naar klasgenootjes, waar Jolande wel eens gaat spelen maar die ook niet allemaal in de buurt wonen. Ook moet Jolande naar verschillende vormen van begeleiding, therapie en activering, die ze nodig heeft om zoveel mogelijk zelfstandig te kunnen worden. Dat Jolande sinds dit jaar wel gebruik maakt van leerlingenvervoer heeft voor veel rust gezorgd in het gezin. Het leerlingenvervoer in Den Haag vinden Louise en Jean ook goed geregeld. Op de busjes waarmee dat gaat zit, naast de chauffeur, een vaste begeleider voor de kinderen. Jolande wordt rond een vast tijdstip opgehaald, tussen 8:15 en 8:30 uur (de eerste kinderen worden al eerder opgehaald), zodat ze rond 8:45 uur op tijd op school is. Deze regelmaat is heel belangrijk voor Jolande.

Individuele gevallen
Volgens de strenge interpretatie van de verordening voor het leerlingenvervoer komen alleen kinderen ervoor in aanmerking die niet van het openbaar vervoer gebruik kunnen maken, ook niet onder begeleiding. Heleen Weening en Jan Driessen willen echter dat de gemeente in individuele gevallen van de verordening afwijkt, als de gezinssituatie van een kind daarom vraagt. Onder druk van GroenLinks en van medewerkers van scholen, zoals Jan Driessen, is dat is inmiddels ook al een paar keer gebeurd. Ook is wethouder Van Engelshoven teruggekomen op andere maatregelen. Zo moeten kinderen volgens de verordening gaan naar de voor hen dichtstbijzijnde geschikte school. Sommige kinderen deden dat niet en moesten daarom binnen een jaar van hun huidige school af, maar nu mogen ze hun opleiding toch op hun eigen school afmaken.

Kritisch volgen

De wethouder heeft beloofd deze maand terug te komen op het leerlingenvervoer. Ter discussie staat momenteel onder meer nog wie moet beoordelen of een kind in aanmerking komt voor leerlingenvervoer. De wethouder wil dat over laten aan de GGD. Heleen en Jan vinden dat vooral de medewerkers van scholen, die het kind en de gezinssituatie kennen, over die beslissing moeten gaan. Medewerkers zoals psychologen, artsen en maatschappelijk werkers. Heleen Weening zal het beleid van wethouder Van Engelshoven kritisch blijven volgen en daarbij luisteren naar medewerkers van scholen, zoals Jan Driessen, en naar ouders als Louise en Jean.

De namen Jolande, Louise en Jean zijn om redenen van privacy gefingeerd.