Ik wil mijn betoog vandaag graag beginnen met het bedanken van de politie en de hulpdiensten die op 17 februari in actie zijn gekomen. Wat er die avond gebeurde is afschuwelijk. Zowel voor de aanwezigen in het zalencentrum, waaronder ook de aanwezigen van de 2 andere evenementen, een verlovingsfeest en een bruiloft, als voor de omwonenden die die avond doodsangsten hebben uitgestaan. Zij zagen hun wijk veranderen in een slagveld, en ook ondernemers hebben met lede ogen moeten aanzien hoe het er die avond in hun wijk aan toe ging. Onze dank gaat dus uit naar de politie die met hun optreden erger heeft weten te voorkomen, en onze steun gaat ook uit naar de politiemensen die gewond zijn geraakt. Wij wensen hen een voorspoedig herstel toe. Ook willen wij onze steun betuigen aan de brandweer, pers, en andere hulpdiensten die in abnormale omstandigheden alsnog hun werk hebben voortgezet. Laat het duidelijk zijn voorzitter, geweld, en zeker geweld en rellen zoals we die op 17 februari zagen, hebben geen plek in Den Haag. Dit mag nooit meer gebeuren.
Voorzitter, we willen de burgemeester en betrokken ambtenaren bedanken voor het spoedig beantwoorden van de vele feitelijke vragen. Uit de beantwoording van de vragen blijkt dat de situatie met de wijsheid van nu door alle betrokken organisaties is onderschat. Dit is natuurlijk zeer betreurenswaardig en onze fractie denkt n.a.v. de beantwoording dat er ook zeker waardevolle lessen te trekken zijn. Ook onderstreept GroenLinks de constatering zoals gesteld in de beantwoording op vraag 37 t/m 39 “dat – hoe vervelend wellicht ook – de betrokken organisaties voortdurend inschattingen moeten maken op basis van vaak onvolledige informatie. Dit zal altijd een zeker risico in zich dragen. Dit zullen we helaas in de open en vrije samenleving die wij willen zijn tot op zekere hoogte moeten accepteren.”. Voorzitter, dit neemt niet weg dat we geen herhaling willen.
Voorzitter, uit het feitenrelaas blijkt ook dat er in de loop van de ochtend/middag signalen waren over achtervolgingen van de diverse bussen waarin de aanwezigen werden vervoerd. Was de burgemeester op de hoogte hiervan? Dit past volgens ons niet in het beeld dat er op dat moment was over de verwachte aantallen relschoppers. Voorzitter, de fractie van GroenLinks vraagt zich dan ook af waarom de achtervolgingen niet hebben geleid tot een vervolgactie. Denk hierbij aan opschaling van de politie. Graag een reflectie.
Sociale media filmpjes hebben ertoe geleid dat een dag voor de rellen een man werd aangehouden. Hier is de burgemeester niet over geïnformeerd door de politie maak ik op uit de mediaberichten. Hoe reflecteert de burgemeester hierop? Had de burgemeester hier achteraf wel over geïnformeerd moeten en/of willen worden?
Uit de beantwoording van de feitelijke vragen blijkt ook dat contact met de gemeenschap momenteel niet of niet structureel plaatsvindt. GroenLinks denkt dat dit contact zeer waardevol kan zijn. Ziet de Burgemeester net als GroenLinks dat contact contact met diverse personen en organisaties uit de gemeenschap ook waardevol kan zijn voor ‘preventie’?
Voorzitter, ondanks de terechte en grote schok in de stad en daarbuiten vanwege de gebeurtenissen op 17 februari is Den Haag in het verleden ook het toneel geweest van rellen, bijvoorbeeld in de Schilderswijk in 2015. Die toen helaas nog langer doorgingen dan de rellen van 17 februari waar we vandaag over spreken. Dit is niet bedoeld als een vergelijking maar ik wil het wel even noemen. Destijds riep ik, toen als betrokken burger en inspreker in deze zaal, voormalig burgemeester Van Aartsen op, om meer met de wijk in gesprek te gaan, de wijk te leren kennen, om te weten wat er allemaal speelt. Hij is hier destijds ook op in gegaan, en ik heb toen ook gezien hoe meneer Van Aartsen dit gedaan heeft, hoe hij met oprechte interesse en belangstelling de buurt beter heeft leren begrijpen. Dit is ook hoe ik onze burgemeester Van Zanen ken, als een burgervader die met iedereen in de stad het gesprek kan en wil aangaan. De oproep die ik destijds als betrokken burger deed, zou ik nu dus graag willen herhalen, voor onze burgemeester. Ik heb deze afgelopen week veel met diverse experts gesproken en mensen met een Eritrese achtergrond, en ik heb geleerd van deze mensen over de complexiteit waar we over spreken en lezen. Ik zou de burgemeester willen aanraden om hetzelfde te doen en dan niet alleen met de Eritrese gemeenschap. Maar met alle diverse gemeenschappen die onze stad rijk is. Ga met de gemeenschappen in gesprek, leer hen kennen, geef hen een weg naar de gemeente. Misschien komt uit die gesprekken dat er ook een behoefte is voor meer dialoog binnen de gemeenschap, daar zou de overheid wellicht ook een rol in kunnen spelen. Er zijn geen garanties maar het contact kan helpen voor de burger, en ook van toegevoegde waarde zijn voor het beleid van de overheid. Zodat de gemeenschappen de gemeente weten te vinden, en zodat we hopelijk ook herhaling kunnen voorkomen.
Tot slot wil ik in deze raad delen, dat ik verschillende mensen uit de Nederlandse Eritrese gemeenschap heb gesproken: zelfs huilend aan de telefoon gehad. Het beeld dat is ontstaan na de rellen over DE ERITRESE mensen of DE ERITRESE NEDERLANDER doet pijn en maakt mensen bezorgd over de negatieve beeldvorming en de stigmatisering richting hen. Ik heb iemand aan de telefoon gehad die op zich wel wat voelt voor inspreken in de raad, maar dit niet durft, om allerlei redenen. Dat maakt mij bezorgd en doet me eigenlijk ook verdriet. Maar ik heb beloofd om dit bericht wel over te brengen. Hierbij.
En ik ben benieuwd naar de reactie van de burgemeester over de vragen over een vorm van een onafhankelijk onderzoek.