Voorzitter, 

Volgens mij is het in deze zaal inmiddels wel duidelijk hoe ik denk over het demonstratierecht. Mijn vragen met betrekking tot de gebeurtenissen van 11 maart zullen dan ook geen verrassing zijn, maar daar kom ik later in mijn bijdrage op terug.  

Ik wil de burgemeester eerst vragen hoe het zit met de toezegging die hij eerder heeft gedaan met betrekking tot demonstratierecht experts: Is er al zicht op hoe de raad experts over het demonstratierecht kan doorgeven? Gewoon per e-mail aan de burgemeester misschien? En over een andere toezegging aan mij wil ik even benoemen dat ik blij ben dat de burgemeester contact heeft met de journalisten die tijdens de demonstratie op 28 januari waren opgepakt. Mijn complimenten hiervoor. 

Dan voorzitter, over 11 maart. Ik heb een aantal vragen hierover, vooral met betrekking tot de proportionaliteit van het optreden van de politie.  

Inzet waterkanonnen 

Mijn fractie heeft allereerst vragen bij de inzet van Duitse waterkanonnen. Waarom zijn er 11 maart waterkanonnen ingezet? De burgemeester gaf in zijn brief aan de waterkanonnen in te hebben gezet vanwege een dreigende situatie. De waterkanonnen waren van tevoren uit Duitsland overgekomen. Hierover de volgende vragen:  

  • Hoe komt het dat de burgemeester vond dat de veiligheid van de agenten op 11 maart in het geding was? Kan de burgemeester de raad meenemen in zijn afwegingen. De vijf eerdere klimaatdemonstraties met XR waren zonder waterkanon verlopen. Wat zorgde ervoor dat de inzet van waterkanonnen op 11 maart wel nodig was? 

  • Hoe plaatst de burgemeester het gebruik van de waterkanon op de escalatieladder? Welke andere opties zijn er voor het gebruik van de waterkanon overwogen, en waarom is daar uiteindelijk niet voor gekozen? 

Onderkoeling 

De waterkanonnen hadden tot gevolg dat demonstranten onderkoelt raakten, vandaar de volgende vragen: 

  • Waarom zat er zo’n lange tijd tussen (1) het sproeien en (2) het aanhouden/arresteren?  

  • In het persbericht van de politie stond dat demonstranten warme kleding kregen, terwijl uit de signalen blijkt dat een handjevol van de 700 arrestanten hebben aangegeven dat zij deze mogelijkheid hebben gekregen. Hoe kan dit? Graag een toelichting hierop. We krijgen ook signalen dat de toegang tot de droogtent van de brandweer door de politie werd geblokkeerd? Graag een reactie van de burgemeester.

  • Mijn fractie heeft signalen gekregen dat mensen die nat waren in bussen werden geladen en in die toestand zijn meegenomen naar het politiebureau. Vervolgens in de rij buiten moesten wachten en ook op het politiebureau bleven de mensen in natte kleren wachten zonder nazorg. De mensen zijn uiteindelijk ook weer nat vertrokken, zonder aanbod voor droge kleren of nazorg. Is de burgemeester het met GroenLinks eens dat iedereen in Den Haag een menselijke behandeling verdient (ongeacht of we iemands gedrag leuk vinden of irritant)?  

  • Daarbij komt nog het signaal dat vrouwen het langer extreem koud hadden door een gebrek aan vrouwelijke agenten op het bureau. 

  • Hoe ziet de burgemeester zijn verantwoordelijkheid voor de gezondheid en veiligheid van demonstranten in combinatie met de inzet van waterkanonnen, waardoor mensen onderkoeld zijn geraakt? 

Inzet ME en Duitse politie 

Niet alleen de waterkanonnen waren nieuw, maar ook de inzet van de ME en de Duitse politie. Ook hierover heeft mijn fractie een aantal vragen: 

  • Waarom werd de ME ingezet, in tegenstelling tot de vorige keren?  

  • Is de burgemeester het met GroenLinks eens dat politie en ME ten alle tijden de-escalerend op moet treden? Hoe ziet de burgemeester het optreden van ME en politie van afgelopen zaterdag bij het Malieveld in dit licht? 

  • Hoe kan het dat er Duitse politie op de demo rondliep en hoe hangt dit samen met het geweldsmonopolie van de Nederlandse staat? 

Locatie naast het Malieveld 

Tot slot vond de demonstratie dit maal niet plaats in de tunnelbak ter hoogte van de Prins Clauslaan, maar op de weg naast het Malieveld richting de A12. Ook hier heeft mijn fractie vragen over: 

  • Zorgt het afzetten van de tunnel door de politie voor ander soort overlast dan afzetten door XR? 

  • Hoe kijkt de burgemeester terug op het mixen van de demo’s als gevolg van dit afzetten? En hoe heeft dit mixen van de demonstraties de operationele keuzes beïnvloedt? 

Preventieve arrestaties 

Hebben er preventieve arrestaties plaatsgevonden? Zo ja, hoeveel en waarom? Mijn fractie krijgt signalen dat de politie bij mensen thuis op bezoek is geweest ‘om even te praten’ in het kader van de demonstratie, graag een reactie van de burgemeester hierop. Wat is het doel van deze bezoeken? 

Dataverzameling 

De politie verzamelt data van demonstranten en hun familie (ouders en kinderen). Dit blijkt uit recent onderzoek. Het gaat om demonstranten uit de antiracismebeweging, klimaatbeweging, coronademonstranten en antifascisten. De gegevens zijn afkomstig uit de Basisregistratie Personen (BRP). Wat vindt de burgemeester hiervan? Is de burgemeester het met GroenLinks eens dat dit zeer onwenselijk? Is de burgemeester bereid dit punt in de driehoek te bespreken?

GroenLinks betreurt de inzet van waterkanonnen, de onderkoeling en een eventueel afschrikwekkend effect dat hiermee gepaard gaat. Burgers die hun mening uiten moeten we koesteren in de politiek, in Den Haag, en in heel Nederland. Dit is een recht waar we ons als Internationale Stad van Vrede en Recht voor zeggen hard te maken, en dat moeten we ook blijven doen.  

Tot zover!